บุคคลสำคัญทางการเมืองของจังหวัดสตูล
พระยาสมันตรัฐบุรินทร์ (ตุ๋ย บินอับดุลลาห์)
ประวัติ
อำมาตย์เอกพระยาสมันตรัฐบุรินทร์ (บุรินทร์ สมันตรัฐ) เดิมชื่อ ตุ๋ย บินอับดุลลาห์ เป็นบุตรคนที่ 12 ของหลวงโกชาอิสหาก และนางเลี้ยบ บินอับดุลลาห์ เกิดวันที่ 20 มกราคม 2414 ที่ตำบลบางลำพูล่าง อำเภอคลองสาน จังหวัดธนบุรี บิดาของท่านสนิทสนมกับบรรดาสุลต่านทางมาลายู เป็นอย่างดี เมื่ออายุ 8 ขวบ เจ้าเมืองปะลิสขอตัวไปอุปการะเป็นบุตรบุญธรรม ได้เข้าเรียน ณ วัดบางลำพูล่าง จังหวัดธนบุรี ใช้เวลาเรียนภาษาไทย 3 ปี แตกฉาน อ่านออกเขียนได้และกลับจากปะลิส ได้มาอยู่ที่กรุงเทพกับบิดา ท่านได้ศึกษาระเบียบบริหารราชการต่าง ๆ เพราะบิดามีความประสงค์ให้ท่านรับราชการต่อไป
ปี พ.ศ.2432 อายุ 18 ปี เป็นล่ามมาลายู สังกัดกลาโหม
ปี พ.ศ.2439 ได้รับยศเป็นขุนราชบริรักษ์ มณฑลปัตตานี
ปี พ.ศ.2441 ดำรงตำแหน่งนายอำเภอเบตง
ปี พ.ศ.2455 ดำรงตำแหน่งปลัดเมืองสตูล
ปี พ.ศ.2457 ดำรงตำแหน่งผู้ว่าราชการจังหวัดสตูล
ปี พ.ศ.2472 เกษียณอายุราชการ
ผลงานหรือเกียรติคุณที่ได้รับ
ปี พ.ศ.2476 ได้รับเลือกตั้งเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรคนแรกของจังหวัดสตูล เป็นคณะรัฐมนตรีในรัฐบาล ปี พ.ศ.2478 มีการตั้งรัฐบาลใหม่ ยังได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งเป็นคณะรัฐมนตรี ในรัฐบาลของพลเอกพระยาพหล พลพยุหเสนา นายกรัฐมนตรี ปี พ.ศ.2480 ได้จัดตั้งรัฐบาลใหม่ พระยาสมันตรัฐบุรินทร์ได้ดำรงตำแหน่งรัฐมนตรีสั่งราชการกระทรวงมหาดไทย และปี พ.ศ.2491 ได้รับโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งเป็นสมาชิกวุฒิสภา ซึ่งขณะนั้นท่านอายุ 77 ปี และถึงแก่กรรม ปี พ.ศ.2506
ด้านการศึกษา ได้ขยายโรงเรียนประถมศึกษา ไปตำบลต่าง ๆ เร่งจัดการศึกษาขั้นพื้นฐานเล็งเห็นโรงเรียนควรมีเนื้อที่มาก จะสะดวกในการเรียนการสอนการเกษตร แก้ไขความเชื่อผิดที่ว่าชายหญิงเรียนร่วมกันจะเป็นบาป เป็นบิดาการประถมศึกษาเมืองสตูล
นายเจ๊ะอับดุลลาห์ หลังปูเต๊ะ
เกิดเมื่อวันที่ 16 ตุลาคม พ.ศ. 2433 ณ บ้านทำเนียบ ตำบลโกตา อำเภอละงู จังหวัดสตูล บิดาชื่อนายมูฮำหมัด สะอาด มารดาชื่อนางเจ๊ะรอมะห์
ประวัติการศึกษา ได้ศึกษาด้านภาษามลายู สำเร็จชั้น 3 และมีความสนใจภาษาไทยมาก ได้พยายามศึกษาจนอ่านออกเขียนได้
ประวัติการทำงาน
พ.ศ. 2448 อายุ 14 – 15 ปี เข้ารับราชการเป็นเสมียนศาลแขวงละงูได้ปีเศษ ก็ลาออกจากราชการ เพื่อประกอบอาชีพค้าขายทั้งในและต่างประเทศ
พ.ศ.2463 เป็นผู้ช่วยบรรณาธิการหนังสือพิมพ์ชีนารุชามัน แห่งเกาะสุมาตรา อินโดนีเชียต่อมาเป็นผู้ช่วยบรรณาธิการหนังสือพิมพ์อีดารันชามัน หนังสือพิมพ์ราชามัน หนังสือพิมพ์ปะหัตราและปีนัง
พ.ศ.2473 มีพระบรมราชโองการแต่งตั้งเป็นดาโต๊ะยุติธรรมประจำศาลจังหวัดสตูล
ผลงานด้านการเมือง
วันที่ 6 มกราคม 2489 ได้รับเลือกตั้งเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร
วันที่ 29 มกราคม 2491ได้รับเลือกตั้งเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร เป็นสมัยที่ 2
วันที่ 26 กุมภาพันธ์ 2495 ได้รับเลือกตั้งเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร เป็นสมัยที่ 3 และได้รับพระกรุณาโปรดเกล้าฯ แต่งเป็นรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงสาธารณสุข
วันที่ 15 ธันวาคม 2500 ได้รับเลือกตั้งเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร
ผลงานอื่นๆ เป็นกรรมการอิสลามแห่งประเทศไทย
วันที่ 25 พฤศจิกายน 2529 ถึงแก่อนิจกรรม
นายชูสิน โคนันทน์
นายชูสิน โคนันทน์ เป็นชาวจังหวัดสงขลา เกิดเมื่อวันที่ 5 ธันวาคม 2466 บิดามารดาชื่อ นายเบ่าหิ้น นางเสงี่ยม โคนันทน์ มีบรรพบุรุษเป็นพ่อค้า ตระกูลโคนันทน์ ได้รับพระราชทานจากรัชกาลที่ 6 นายชูสิน โคนันทน์ สำเร็จชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 จากโรงเรียนมหาวชิราวุธ แล้วไปศึกษาต่อที่ปีนัง เพื่อฝึกฝนด้านภาษาอังกฤษ นายชูสิน โคนันทน์ มาตั้งถิ่นฐานที่จังหวัดสตูล เมื่อปี พ.ศ. 2491 ที่บ้านทุ่งตำเสา ตำบลทุ่งนุ้ย ประกอบอาชีพทำไม้แปรรูปและตั้งโรงเลื่อย เมื่อมีฐานะมั่นคงแล้วได้หันชีวิตมาทางด้านการปกครองท้องถิ่นและด้านการเมือง ได้รับเลือกตั้งเป็นผู้ใหญ่บ้าน กำนัน สมาชิกสภาจังหวัด สมาชิกสภาเทศบาลเมืองสตูล และสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจังหวัดสตูลโดยลำดับ
ฐานะนักการเมืองท้องถิ่น นายชูสิน โคนันทน์ ได้ดำรงตำแหน่งนายกเทศมนตรีเมืองสตูลหลายสมัย สร้างผลงาน เช่น ริเริ่มก่อสร้างตลาดสดเทศบาลเมืองสตูล สร้างเมรุเผาศพวัดสตูลสันตยาราม วางพื้นฐานการศึกษาของโรงเรียนในเทศบาล เป็นต้น
นายชูสิน โคนันทน์ ได้รับเลือกตั้งเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจังหวัดสตูล 3 สมัย ได้รับพระกรุณาโปรดเกล้าฯ เป็นสมาชิกสมัชชาแห่งชาติและได้รับการแต่งตั้งเป็นสมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติ ปฏิบัติหน้าที่อยู่ 2 ปี
ด้านการช่วยเหลือสังคม
นายชูสิน โคนันทน์ ได้บริจาคทรัพย์ช่วยเหลือโรงเรียน วัด และมัสยิดเป็นประจำ โรงเรียนบ้านทุ่งตำเสา นายชูสิน โคนันทน์ เจ็บป่วยกะทันหันระหว่างการปฏิบัติหน้าที่สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร และพักรักษาตัวเป็นเวลานานได้ถึงแก่กรรมเมื่อวันที่ 22 พฤษภาคม 2545 อายุได้ 79 ปี